Slippage Nedir? Kripto Ticareti ve Slippage Tolerance Rehberi

Slippage, kripto para ticaretinde sıkça karşılaşılan bir durumdur. Peki, slippage nedir ve slippage tolerance nasıl kullanılır? Bu rehberde, slippage’ın ne olduğunu, neden olduğunu ve nasıl yönetileceğini sade bir dille açıklıyorum.

Kripto para piyasası, hızlı fiyat değişimleriyle bilinir ve bu durum slippage (kayma) gibi kavramları öne çıkarır. Slippage, bir işlem emrinin beklenen fiyatıyla gerçekleşen fiyatı arasındaki farktır. Özellikle yeni başlayanlar için kafa karıştırıcı olabilir. Bu makalede, slippage’ın ne olduğunu, neden meydana geldiğini, slippage tolerance’ın nasıl çalıştığını ve kaymayı en aza indirmenin yollarını detaylı bir şekilde anlatacağım.

Slippage Nedir?

Slippage, kripto para ticaretinde bir emrin beklenen fiyatıyla gerçekleşen fiyatı arasındaki farkı ifade eder. Örneğin, Ethereum’u (ETH) 3.000 dolardan almak istiyorsunuz, ancak işlem 3.050 dolardan gerçekleşiyor. Bu 50 dolarlık fark, slippage’tır. Slippage, merkezi borsalarda (CEX) ve merkezi olmayan borsalarda (DEX) görülebilir, ancak DEX’lerde daha sık yaşanır.

Slippage iki türde olur:

• Pozitif Slippage: İşlem, beklenenden daha iyi bir fiyatta gerçekleşir. Örneğin, ETH’yi 3.000 dolardan almak isterken 2.950 dolardan alırsınız.
• Negatif Slippage: İşlem, beklenenden daha kötü bir fiyatta gerçekleşir. Örneğin, ETH’yi 3.000 dolardan almak isterken 3.050 dolardan alırsınız.

Slippage, özellikle düşük likiditeli token’larda veya volatil piyasalarda daha belirgin olur. Bu yüzden işlem öncesi piyasa koşullarını analiz etmek kritiktir.

Slippage Neden Olur?

Slippage, piyasanın dinamik yapısından kaynaklanır. İşte en yaygın nedenler:

• Yüksek Volatilite: Kripto piyasasında fiyatlar hızla değişir. Örneğin, bir haberle BTC fiyatı dakikalar içinde %3 artabilir veya düşebilir.
• Düşük Likidite: Yeni veya az işlem gören token’larda alıcı/satıcı eksikliği fiyat kaymalarına yol açar. Likidite hakkında daha fazla bilgi edinin.
• Büyük İşlem Hacmi: Yüksek miktarda alım satım, mevcut fiyatları etkileyebilir. Örneğin, 10 ETH’lik bir satış emri fiyatı aşağı çekebilir.
• İşlem Gecikmesi: DEX’lerde, blockchain ağındaki yoğunluk (örneğin, Ethereum’da yüksek gas ücretleri) işlemin gecikmesine neden olur.

Slippage Tolerance Nedir?

Slippage tolerance, bir işlemde kabul edebileceğiniz maksimum fiyat farkını belirleyen bir ayardır. Genellikle yüzde (%) olarak ifade edilir ve DEX’lerde (örneğin, Uniswap, PancakeSwap) yaygındır. Örneğin, %2 slippage tolerance ayarlarsanız, 1.000 dolarlık bir işlemde en fazla 20 dolarlık fiyat farkını kabul edersiniz. Eğer kayma bu sınırı aşarsa, işlem iptal olur.

Doğru slippage tolerance ayarı, işlemin gerçekleşmesini sağlarken beklenmedik kayıpları önler. Çok düşük bir tolerance (%0,1 gibi) işlemin sıkça iptal olmasına, çok yüksek bir tolerance (%10 gibi) ise büyük kayıplara yol açabilir.

Slippage tolerance, token’ın akıllı sözleşmesindeki vergi oranına (tax) göre ayarlanmalı. Örneğin, %5 vergi varsa, tolerance en az %5 olmalı.

Slippage Tolerance Nasıl Ayarlanır?

Slippage tolerance’ı doğru ayarlamak için şu adımları izleyebilirsiniz:

Token’larda vergi oranı varsa, slippage tolerance’ı verginin üzerine ayarlayın. Örneğin, %8 vergi için en az %8,5 tolerance kullanın.

Slippage’ı Azaltmanın Yolları

Slippage’ı tamamen ortadan kaldırmak mümkün değil, ancak etkisini azaltmak için şu stratejileri uygulayabilirsiniz:

• Limit Emirleri Kullanın: Market emirleri yerine belirli bir fiyatla limit emri verin. Bu, negatif slippage’ı önler, ancak işlem gerçekleşmeyebilir. Stop-loss gibi araçlarla riskinizi daha iyi yönetebilirsiniz.
• Yüksek Likiditeli Platformları Seçin: Binance gibi CEX’ler veya Uniswap V3 gibi DEX’ler düşük slippage sunar.
• Küçük İşlemler Yapın: Büyük emirleri küçük parçalara bölerek piyasayı etkileme riskini azaltın.
• Stabil Zamanlarda İşlem Yapın: Büyük haberler veya volatil dönemlerden kaçının. Örneğin, Bitcoin ETF onayı gibi olaylar slippage’ı artırabilir.
• Gas Ücretlerini Artırın: DEX’lerde hızlı işlem için daha yüksek gas ücreti ödeyin, böylece gecikmeler azalır.

DEX’lerde slippage, likidite havuzlarının büyüklüğüne bağlıdır. Daha büyük havuzlar, daha düşük slippage sağlar.

Slippage ile Pratik Örnek

Slippage’ı anlamak için bir örnek üzerinden gidelim:

Senaryo: 500 USDT ile yeni bir token ($ABC) almak istiyorsunuz. Token fiyatı 1 USDT, ancak %6 vergi içeriyor ve piyasa düşük likiditeli.

1. Slippage Tolerance Ayarı: Vergi oranı %6 olduğu için slippage tolerance’ı %7 olarak ayarlıyorsunuz.
2. İşlem: Uniswap’te işlemi başlatıyorsunuz, ancak fiyat 1,05 USDT’ye kayıyor. %7 tolerance içinde olduğu için işlem tamamlanıyor.
3. Sonuç: 500 USDT ile 475 $ABC alıyorsunuz. Slippage ve vergi nedeniyle 25 USDT kayıp yaşadınız.

Çözüm: Emri 100 USDT’lik parçalara bölerek veya daha yüksek gas ücreti ödeyerek slippage’ı azaltabilirsiniz.

Slippage’ın Avantajları ve Dezavantajları

Slippage, her zaman olumsuz değildir. İşte avantajları ve dezavantajları:

Sıkça Sorulan Sorular